Fietsen langs het Smokkelpad tussen Nederland en België

Fietsen op de grens tussen Nederland en België

Deze route van 51,7 kilometer volgt de grens van Nederland en België. Je ziet tijdens deze fietstocht goed de verschillen tussen deze landen. De wijde uitgestrekte Nederlandse polders tot het Belgische natuurlandschap met kronkelwegen en klinkerpaden. Grote verschillen in prijs van producten als sigaretten, drank en vooral boter leidde vroeger tot heel wat smokkelactiviteiten over de grens. Met deze fietsroute geniet je van de mooie natuur én leer je bij over deze grensstreek.

Knooppunten

12 – 88 – 89- 86- 87- 90 – 94 – 92 – 84 – 70 – 69 – 82- 66 – 76 – 83 -85 – 72 -79 - 24-13-12.

Startpunt Mosseldorp Philippine

De route start bij mosseldorp Philippine, bij knooppunt 12. Ooit lag Philippine aan zee en leefden de inwoners van de mosselvisserij en -handel. Nog steeds kan je hier bij heel veel restaurants terecht om de heerlijk verse mosselen te proeven. Kijk ook even bij het mosselmonument in de Kasteelstraat, symbool voor het mosseldorp en een mooi fotomoment. Vanaf Philippine fiets je naar het zuiden richting de Belgische grens. In het plaatsje Posthoorn passeer je de eerste grenspaal, je bent nu in België.     

De Dodendraad langs de grens

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was België oorlogsgebied en Nederland neutraal. De grens werd door de Duitsers hermetische afgesloten om spionageverkeer en deserteurs tegen te gaan. Ze plaatsten  een netwerk aan hoogspanningsdraden. Omdat veel mensen toen nog geen elektriciteit kenden zagen ze het gevaar niet. Velen zijn hier omgekomen door ‘de Dodendraad’. De elektrische afscheiding is nu niet meer aanwezig, maar verderop naar het oosten kan je nog een replica zien bij het Belgische dorp Klinge vlakbij de Nederlandse plaats Clinge. Dit ligt niet langs deze fietsroute maar is het bezoeken waard.

Polderlandschap vol kreken en plassen

Net voorbij Posthoorn fiets je richting het oosten vlak langs de grens met Nederland. Je passeert hier polders vol plassen. Vroeger liepen kreken vanuit de zee tot ver in het binnenland. Bij stormvloeden stroomden deze gebieden over. Door het afdammen van de kreken en het aanleggen van meerdere dijken is het gebied ingepolderd en is van de zee niets meer te zien. Wat overblijft is een nat poldergebied. Zo kom je langs waterplassen en kreken met namen als de Bodemloze put en het Hollands Gat. Verder naar het westen liggen de Rode Geul en de Grote Geul. Ideale plekken om even stil te houden en te genieten van een meegenomen picknick.

Sas van Gent en het kanaal naar Terneuzen

Via kleine geasfalteerde wegen met bomen langs de kant fiets je naar Sas van Gent. Hier steek je weer de grens over met Nederland. Op de grenspaal zie je twee leeuwen staan: een gewone leeuw geeft de Belgische kant aan, een leeuw met zwaard en pijlen de Nederlandse kant. Sas van Gent ligt aan het Kanaal van Gent naar Terneuzen. Hier varen dagelijks heel wat zeeschepen van België naar Nederland en verder. Het bolwerk de Generaliteit met de molen in Sas van Gent herinnert nog aan de tijd dat de sluis verdedigd moest worden tijdens de Tachtigjarige Oorlog, vroeger waren hier veel meer vestingwerken. Als je de korte fietsroute volgt ga je vanaf hier weer via de Nederlandse polders terug naar Philippine.

Wildwest taferelen rondom de boterhandel

Vroeger was het prijsverschil voor boter tussen Nederland en België zo groot dat er heel wat boter over de grens gesmokkeld is. De smokkelaars waren zeer vindingrijk, maar dat gold ook voor de douaniers. Zo bedachten smokkelaars dat vrouwen de boter in hun rokken de grens over konden smokkelen. Vroeger mochten vrouwen immers niet gefouilleerd worden. Maar de douaniers waren niet gek en zetten de vrouwen in een wachtkamer vlakbij een warme kachel, je raadt wel wat er met de boter gebeurde. De smokkel was eerst vrij onschuldig, maar later ontstonden er hele bendes die in Amerikaanse auto’s de grens over scheurden en kraaienpoten achter zich gooiden waarop douaniers hun banden lek reden. Er vonden hele achtervolgingen plaats met pistoolschoten, het leek wel het wilde westen. Uiteindelijk werd de prijs in België gelijkgetrokken met die in Nederland en kwam er een einde aan deze smokkelhandel.

De handel bij Overslag

De lange fietsroute vervolgt via Zelzate naar het plaatsje Overslag. Voordat er een sas was bij Sas van Gent voeren de schepen vanuit België naar dit plaatsje. Bij de kreek was een dijk om het land te beschermen tegen overstromingen. Goederen moesten hier dus overgeladen worden op schepen aan de andere kant van de dijk. Hiervoor was een overslaghaven. In de hoogtijdagen van de smokkel vond hier ook illegale handel plaats. Via het aspergedorp Zuiddorpe en het westelijk gelegen  Westdorpe fiets je een stukje langs het Kanaal van Gent en Terneuzen voordat je weer teruggaat naar Philippine. Sluit je fietstocht hier af met een heerlijke mosselmaaltijd bij een van de restaurants.